Diziler (Arrays)

🎯 1. Dizi Nedir?

Dizi (Array), aynı türden birden fazla veriyi tek bir değişken altında saklamamızı sağlar.
Her elemanın bir indeksi (index) vardır ve indeksler 0’dan başlar.

---

🔹 2. Dizi Tanımlama Yöntemleri

🔸 Yöntem 1: Sabit boyutlu boş dizi

int[] sayilar = new int[5]; // 5 elemanlı boş dizi

🔸 Yöntem 2: Değerlerle başlatma

int[] sayilar = {10, 20, 30, 40, 50};

🔸 Yöntem 3: new anahtar kelimesi ile başlatma

String[] isimler = new String[] {"Ali", "Ayşe", "Mehmet"};

---

🔹 3. Dizi Elemanlarına Erişim

int[] sayilar = {10, 20, 30};

System.out.println(sayilar[0]); // 10
System.out.println(sayilar[2]); // 30

sayilar[1] = 25; // ikinci elemanı değiştirir

⚠️ sayilar[3] şeklinde olmayan bir indeks çağırmak → ArrayIndexOutOfBoundsException hatası verir.

---

🔹 4. Dizi Uzunluğu

int[] sayilar = {5, 10, 15, 20};
System.out.println("Dizi uzunluğu: " + sayilar.length);

---

🔹 5. Dizi Üzerinde Döngü Kullanımı

🔸 for döngüsü

int[] sayilar = {10, 20, 30, 40};

for (int i = 0; i < sayilar.length; i++) {
    System.out.println(sayilar[i]);
}

🔸 for-each (gelişmiş for)

for (int s : sayilar) {
    System.out.println(s);
}

💡 for-each yapısı diziler üzerinde gezinmek için daha basit ve güvenlidir.

---

🔹 6. String Dizisi Örneği

String[] isimler = {"Ahmet", "Zeynep", "Can"};

for (String isim : isimler) {
    System.out.println("Merhaba " + isim);
}

---

🔹 7. Dizi Elemanlarının Toplamı

int[] sayilar = {3, 7, 9, 2, 5};
int toplam = 0;

for (int s : sayilar) {
    toplam += s;
}

System.out.println("Toplam: " + toplam);

---

🔹 8. Çok Boyutlu Diziler (Multidimensional Arrays)

🔸 Tanımlama

int[][] matris = {
    {1, 2, 3},
    {4, 5, 6},
    {7, 8, 9}
};

🔸 Erişim

System.out.println(matris[0][1]); // 2
matris[1][2] = 99; // ikinci satır üçüncü sütun

🔸 Döngü ile gezme

for (int i = 0; i < matris.length; i++) {
    for (int j = 0; j < matris[i].length; j++) {
        System.out.print(matris[i][j] + " ");
    }
    System.out.println();
}

---

🔹 9. Arrays Sınıfı (java.util.Arrays)

Java, diziler üzerinde işlem yapmamızı kolaylaştıran Arrays sınıfını sunar.

import java.util.Arrays;

int[] sayilar = {5, 2, 9, 1};

Arrays.sort(sayilar); // küçükten büyüğe sıralar
System.out.println(Arrays.toString(sayilar)); // [1, 2, 5, 9]

🔸 Faydalı Metotlar

Metot	Açıklama
Arrays.sort(dizi)	Diziyi sıralar
Arrays.toString(dizi)	Diziyi string olarak döndürür
Arrays.equals(d1, d2)	İki diziyi karşılaştırır
Arrays.fill(dizi, değer)	Dizinin tüm elemanlarını aynı değerle doldurur

---

🧩 10. Örnek: En Büyük Elemanı Bulma

int[] sayilar = {12, 45, 7, 89, 23};
int enBuyuk = sayilar[0];

for (int s : sayilar) {
    if (s > enBuyuk) {
        enBuyuk = s;
    }
}

System.out.println("En büyük sayı: " + enBuyuk);

---

🏁 Özet

Konu	Açıklama	Örnek
Array	Aynı türden verileri tutar	int[] sayilar = new int[5];
length	Dizi uzunluğunu döner	sayilar.length
for-each	Dizi elemanlarını kolayca gezer	for (int x : sayilar)
Arrays sınıfı	Yardımcı metotlar içerir	Arrays.sort(dizi)

---

💡 Not: Java’da dizilerin boyutu sabittir. Dinamik yapı için ArrayList sınıfı kullanılabilir.